Amerika’nın dış yardım ajansı USAID, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin hükümet harcamalarında yaptığı büyük kesintiler nedeniyle yaklaşık 10 bin olan personel sayısını dünya genelinde 300’ün altına düşürebilir.
Cuma gece yarısından itibaren (07.02.2025), yurt dışında görev yapan binlerce kişi de dahil olmak üzere, birkaç temel çalışan dışında tüm personelin idari izne ayrılması planlanıyor.
KÜRESEL YARDIM SİSTEMİ ALTÜST
Trump’ın maliyetleri düşürme danışmanı Elon Musk’ın öncülük ettiği USAID kesintileri, küresel yardım sistemini altüst etti. Dünya genelinde yüzlerce program şimdiden askıya alındı. Trump’ın ekibi, USAID’in vergi mükelleflerinin parasını boşa harcadığını ve “Önce Amerika” politikasıyla uyum sağlamadığını öne sürüyor.
Anketler, birçok Amerikalının dış yardımlara şüpheyle yaklaştığını gösteriyor. Mart 2023’te yapılan bir AP-NORC anketine göre, Cumhuriyetçilerin 10’da 9’u ülkenin dış yardımlara aşırı harcama yaptığını düşünüyor.
60’DAN FAZLA ÜLKEDE FAALİYET GÖSTERİYOR
Bu hamle, Trump’ın Beyaz Saray’a döndüğünden beri federal harcamaları azaltma çabalarının sadece bir örneği. Trump, seçim kampanyasında federal hükümeti yeniden yapılandırmayı vadetmiş ve federal bütçeyi düşürmek amacıyla Elon Musk liderliğinde “Hükümet Verimliliği Departmanı (Doge)” adlı bir danışma kurulu oluşturmuştu.
ABD, dünya genelinde insani yardımların açık ara en büyük sağlayıcısı konumunda. 60’tan fazla ülkede üsleri bulunan ajans, birçok başka ülkede de faaliyet gösteriyor ve çalışmalarının büyük kısmı yükleniciler tarafından yürütülüyor.
“USAID BİR SUÇ ÖRGÜTÜ”
Eski USAID yöneticileri, bildirilen kesinti planını eleştirdi. Bunlardan biri olan Gayle Smith, BBC World Service’in Newsday programına yaptığı açıklamada, ABD’nin her zaman insani krizlerde en hızlı müdahale eden ülke olduğunu vurguladı.
“Bütün bunları çekip aldığınızda, çok tehlikeli mesajlar veriyorsunuz,” diyen Smith, “ABD, insanların yaşayıp yaşamamasıyla ilgilenmediğini ve güvenilir bir ortak olmadığını gösteriyor.” ifadelerini kullandı.
Elon Musk, günler önce USAID’ın kapatılması ile ilgili yaptığı açıklamada “Bu sadece içinde kurt olan bir elma değil, tamamen bir kurt yuvası. Bunu tamamen kaldırmalıyız, artık onarılamaz durumda. Kapatıyoruz. USAID bir suç örgütü. Artık sona ermeli.” ifadelerini kullandı. Trump ise USAID’in “radikal çılgınlar” tarafından yönetildiğini ve onları sistemden çıkardıklarını söyledi.
USAID’in Türkiye’de özellikle mülteciler, insani yardım ve kalkınma projelerinde etkili olduğu iddia edilse de, düzenli proje fonlamasının bulunmadığı ve mevcut yardımların büyük ölçüde Suriyelilere yönelik olduğu belirtildi.